GS Phan Trường Thị cho biết, gỗ hóa thạch là cây gỗ bị chôn vùi dưới lòng đất trong khoảng thời gian từ 4-12 triệu năm. Trong quá trình phát triển địa chất, khi cây bị chôn vùi xuống lòng đất thì biến thành than đá. Trường hợp gặp điều kiện thuận lợi như trong đất có dung dịch silic (SiO2) thì nó sẽ tẩm vào các thớ cây, khiến cho cây cứng như đá. Độ cứng của gỗ hóa thạch ngang với mã não.
Việt Nam có 2 vùng thường xuất hiện gỗ hóa thạch là Lạng Sơn và Tây Nguyên. Ở Tây Nguyên cách đây từ 4 đến 12 triệu năm, các trận núi lửa tràn qua các rừng cây làm chôn vùi hầu hết những cánh rừng này. Trong dung nham của núi lửa có silic. Một số cây không bị đốt cháy mà được tẩm loại dung nham này nên biến thành gỗ hóa thạch. Ngày nay, người ta tìm thấy nhiều gỗ hóa thạch ở trong các lớp bùn đỏ. Sau mỗi trận mưa hoặc lũ, thỉnh thoảng lại trồi ra vài khúc gỗ hóa thạch này.
Một vùng khác xuất hiện hàng nghìn cây gỗ hóa thạch là mỏ than Na Dương (Lạng Sơn). Đây là vùng than đá khá đặc biệt, đó là loại than Lửa dài (khi đốt lên thì ngọn lửa dài hơn các loại than thông thường khác). Trong các vỉa than đá này xuất hiện rất nhiều cây gỗ không biến thành than mà đã hóa thạch. Có những cây đường kính lớn và cao đến vài mét. Người ta bán với giá khá phổ biến là một vài triệu đồng mỗi cây.
Gỗ hóa thạch rất cứng, có thể sử dụng làm đồ mỹ nghệ. Với những khúc to, người ta có thể cưa ra làm bàn, ghế vì nó không bị mưa gió hay thời tiết làm cho hư hỏng, mục nát.
Về lý thuyết, nếu ngâm gỗ trong dung dịch silic trong vài triệu năm thì nó cũng sẽ biến thành gỗ hóa thạch. Nhưng không ai đi làm như vậy vì chi phí cho một cây gỗ sẽ rất đắt.
 |
| Vòng gỗ hóa thạch 13 li |
Tên gọi khác, biến thể:
- Xylolit – tên gọi khác của gỗ hóa thạch (từ tiếng Hy Lạp xylon – gỗ)
Những đặc điểm chính: Thường trong gỗ hóa thạch vẫn lưu giữ những vòng sinh trưởng và thậm chí cả cấu trúc tế bào rất tinh vi chỉ có thể nhìn thấy dưới kính hiển vi. Đôi khi còn xuất hiện những họa tiết thứ cấp trông giống như đường phân chia trên bề mặt ngọc bích hoặc agat. Thường thì gỗ hóa thạch có màu xám và nâu, tuy nhiên cũng gặp loại có màu phớt đỏ, vàng và thậm chí cả màu xanh da trời.
Tính chất vật lý:
- Độ cứng : 6 – 7 – Tinh hệ : Không có
- Tỷ trọng : 2,6 g/cm3 – Ánh : mờ
Tính chất chữa bệnh:
Trong Y học dân gian Mông Cổ, dùng những tấm gỗ hóa thạch tìm thấy trong sa mạc Gôbi áp vào khớp để chữa bệnh viêm khớp và những bệnh tương tự. Cho rằng gỗ hóa thạch làm tăng tuổi thọ của chủ nhân bởi vì nó làm cho hệ thần kinh vững vàng hơn trước stress. Có lẽ ý kiến như vậy có liên quan tới dáng vẻ vững mạnh của cây, chống lại sức mạnh tàn phá của thiên nhiên.
Tính chất khác:
Ngay từ thời các quốc gia cổ đại như Assyria, Babilon và La Mã cổ đại, gỗ hóa thạch đã được dùng như đá mỹ nghệ. Từ gỗ hóa thạch người ta làm ra những chuỗi hạt, gắn vào nhẫn, ngọc treo và ngọc bội. Từ thế kỷ 19, 20 từ gỗ hóa thạch Arizona xuất khẩu đã chế tác thành những chiếc bàn nhỏ, lọ hoa, giá nến. Tuy nhiên một số người nghiêng theo hướng coi cây nối bầu trời với mặt đất là một trong số những biểu tượng toàn năng của vũ trụ. Trong tay những người này, mỗi mẩu gỗ hóa thạch đều trở thành lá bùa độc đáo mang theo biểu trưng của quá khứ. Gỗ hóa thạch không có biểu tượng tương ứng chính xác trong cung hoàng đạo, năng lượng cảm thụ của âm. Có ảnh hưởng tới luân xa vùng xương cùng: cung cấp năng lượng cho trực tràng và bộ máy nâng đỡ – vận động; tạo ý chí trong cuộc sống, năng lượng thể chất, tiềm năng; khơi dậy cảm giác vững tin và kiên định.
Công dụng khác: Làm đồ trang sức và mỹ nghệ.
 |
| Vòng gỗ hóa thạch 16 li |
Nguồn gốc sinh thành:
Đôi khi trong quá trình hình thành đá trầm tích, có những điều kiện mà ở đó gỗ của những cây đã chết không bị phân huỷ hoàn toàn. Những thành phần của gỗ dần bị thay thế bởi các khoáng chất như thạch anh, opal và chalcedon. Như vậy đã hình thành nên một loại khoáng vật có nguồn gốc hữu cơ rất độc đáo – là gỗ hóa thạch. Mỏ gỗ hóa thạch lớn nhất có ở Arizona gần Holbrook (Hoa Kỳ). Chiều dài của “cây đá” tìm thấy ở đó (được xác định tuổi tối thiểu là 200 triệu năm), chiều dài đạt tới 65m với đường kính thân là 3m. Năm 1962, khu vực này được công nhận là vườn quốc gia Petrifield – forest. Mỏ gỗ hóa thạch còn có ở vùng Primorie thuộc Nga, Ukraina và Acmênia.
(Nguồn: Sưu tầm)
